Vermijden: de nieuwe personenvennootschap als vervanger voor de maatschap en de vennootschap onder firma (VOF)

by R.A.U. Juchter van Bergen Quast

Er zijn in Nederland ongeveer 231.000 personenvennootschappen: de maatschap, de vennootschap onder firma (VOF) en de commanditaire vennootschap (CV). Vooral in het midden- en kleinbedrijf (MKB), in de agrarische sector en de dienstverlening wordt gebruik gemaakt van deze personenvennootschappen. Binnenkort worden deze rechtsvormen gewijzigd. Naar mijn mening moeten alle persoonsvennootschappen door ondernemers worden vermeden omdat de financiële en juridische risico’s veel te groot zijn.

Veranderingen op komst

De overheid meent een ernstig probleem te hebben geconstateerd: momenteel is het ingewikkeld voor nieuwe deelnemers aan persoonsvennootschappen om toe te treden en houdt de vennootschap – zonder nadere afspraak – op te bestaan als een vennoot wil uittreden. Dit bemoeilijkt de mogelijkheden voor een bedrijf om te groeien of om het over te dragen. Voor degenen die met een personenvennootschap handelen vaak onduidelijk wie zij voor een schuld kunnen aanspreken en voor hoeveel, alles aldus de overheid.

‘Gelukkig’ heeft de overheid hiervoor een ‘oplossing’ bedacht. Minister Dekker (voor Rechtsbescherming) wil de personenvennootschap in “een nieuwe, moderne jas steken“. Duidelijke en eenvoudige regels moeten deze laagdrempelige rechtsvorm beter laten aansluiten bij de wensen van het handelsverkeer. Dat bespaart tijd en geld, aldus de overheid:

’De personenvennootschap speelt een belangrijke rol in het rechtsverkeer, voor het bedrijfsleven en voor de Nederlandse economie. Door te vernieuwen wil ik het ondernemerschap stimuleren. Hierdoor wordt het makkelijker om zaken toe doen en wordt onze concurrentiepositie sterker.’

Minister Dekker

Onder de personenvennootschap vallen binnenkort in plaats van de drie hiervoor genoemde rechtsvormen, nog maar twee rechtsvormen: namelijk de vennootschap en de commanditaire vennootschap. De maatschap en de vennootschap onder firma blijven qua naam bestaan, maar de verschillen verdwijnen. Het wetsvoorstel van minister Dekker volgt op een eerder ontwerp dat door een werkgroep onder voorzitterschap van prof. M. van Olffen is uitgebracht.

De overheid meent dat de winst van de transformatie is dat ondernemers en beroepsbeoefenaren met de personenvennootschap nieuwe stijl flexibeler kunnen opereren in het handelsverkeer, nota bene “zonder dat zij extra juridisch advies hoeven in te winnen“. Verder ziet de overheid het als een grote sprong voorwaarts dat het mogelijk wordt om aanspraak op winst te verpanden. Geldverstrekkers lopen dan minder risico en zullen sneller geneigd zijn financiering te verstrekken, aldus de overheid.

Kritiek

Ik meen dat deze adviezen van de overheid zeer onzorgvuldig zijn en niet meer van deze tijd. De hele operatie is uitgevoerd met het oog op benadeling van de rechtspositie van kleine ondernemers. Ik vind het onvoorstelbaar dat Nederland met een modernisering van de persoonsvennootschappen de klok juist nog meer terugdraait. Kwetsbare ondernemers worden juist nog kwetsbaarder en komen makkelijker in een positie waarin zij alles kwijtraken. Het hele gezin loopt hierdoor schade op, maar dat maakt de overheid kennelijk niets uit. In plaats van het huidige plan had in Nederland de Limited Liability Partnership moeten worden geïntroduceerd (zie hieronder).

Alternatieven

  • De besloten vennootschap heeft een afgescheiden vermogen, waardoor u persoonlijk meestal niet aansprakelijk bent voor de schulden van de vennootschap. In de eerste plaats is de vennootschap aansprakelijk. Echter, als u uw taak als bestuurder onbehoorlijk vervult, dan kan de rechtspersoon de schade op u verhalen. Dit heet ‘interne bestuurdersaansprakelijkheid’. Dit kan alleen bij een ‘ernstig verwijt’. Bijvoorbeeld als u de onderneming in de problemen brengt doordat u uw administratie ernstig verwaarloost of doordat u een lening afsluit tegen zeer ongunstige voorwaarden, of als u een aankoop doet, waarvan u weet dat de onderneming zich deze kan veroorloven. In zulke gevallen kunnen de bestuurders met hun privé-vermogen aansprakelijk worden gesteld voor de schulden. U kunt ook privé aansprakelijk zijn ten opzichte van derden. Dit heet ‘externe bestuurdersaansprakelijkheid’. Hiervan is bijvoorbeeld sprake als u uw taken niet goed vervult waardoor de rechtspersoon failliet gaat.
  • De Engelse LLP (Limited Liability Partnership) is makkelijk op te richten en in te schrijven bij de Nederlandse Kamer van Koophandel. De LLP combineert de bescherming van uw privé vermogen en beperking van de privé-aansprakelijkheid met de fiscale voordelen die de eenmanszaak kleine ondernemers biedt. De rechtsvorm is ideaal voor kleine startende ondernemers die met behoud van startersaftrek, MKB-winstvrijstelling en de kleine ondernemersregeling toch goed beschermd willen zijn wanneer de onderneming onverhoopt in zwaar weer komt of zelfs failliet gaat. Met de LLP bent u zelfs beter beschermd dan met de Nederlandse BV omdat de uitkeringstest van art. 2:216 BW op de LLP niet van toepassing is. uitkeringstest houdt in dat het bestuur moet toetsen of zij er redelijkerwijs van mogen uitgaan dat de vennootschap, ook na het doen van de betreffende uitkering, kan voortgaan met het betalen van haar opeisbare schulden.

Tips

  • Vermijdt alle persoonsvennootschappen omdat dit kan leiden tot onvoorstelbare financiële risico’s.
  • Ga naar de notaris en richt voor ongeveer EUR 400,– een BV op. U bent niet meer persoonlijk aansprakelijk en u betaalt minder belasting. Het is verstandig om u te verzekeren tegen bestuurdersaansprakelijkheid en voor rechtsbijstand.
  • Een LLP oprichten kan via een Engels accountantskantoor. Vervolgens moet de LLP bij de Nederlandse Kamer van Koophandel worden ingeschreven. De procedure is niet ingewikkeld en de Kamer van Koophandel kan u verder adviseren.

Documenten

Disclaimer

Alhoewel de inhoud van deze website op zorgvuldig is samengesteld, kan ik niet instaan voor de juistheid of volledigheid van de gepubliceerde (juridische) informatie. De informatie kan een bezoeker van deze website dan ook alleen op eigen risico en op eigen verantwoordelijkheid gebruiken. Ik aanvaard geen enkele aansprakelijkheid voor eventuele schade, van welke aard dan ook, die op enigerlei wijze voortvloeit uit het gebruik van de website, waaronder ook wordt begrepen handelen, nalaten en/of beslissingen die gebaseerd zijn op informatie op deze website.